Έργα που ξαφνιάζουν...

Για την Τέχνη


Σημαντικό χαρακτηριστικό των ανθρώπων είναι η ικανότητα να παράγουν μηνύματα, να διαμορφώνουν σχέσεις και να επικοινωνούν συναισθήματα. Στοιχεία που εξαρτώνται από την καθημερινή επιβίωση, διαμορφώνονται αλλά και διαμορφώνουν την καθημερινή ζωή. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, υπάρχει η τάση να ξεπεράσουν αυτό το πεδίο, προς αναζήτηση νέων νοημάτων και εμπειριών πέραν των τετριμμένων, τα οποία εμπεριέχουν αξιώσεις για την ζωή και τον θάνατο, για την αισθητική αλλά και για τις κοινωνικές σχέσεις μεταξύ των ατόμων. Αυτό το χαρακτηριστικό των ανθρώπων ναι μεν σχετίζεται με την λογική, αλλά κυρίως κινείται τον χώρο των συναισθημάτων και του ψυχισμού. Ποια άραγε ανάγκη οδηγεί τους ανθρώπους να παράγουν συναισθήματα μέσω νέων μηνυμάτων, να συνθέτουν νέα σχήματα, να τα μοιράζονται, να επικοινωνούν, να τα αφιερώνουν; Τι οδηγεί τους ανθρώπους στην ανάγκη δημιουργίας τέχνης; Δεν μπορούμε να απαντήσουμε με σιγουριά, όπως δεν μπορούμε να απαντήσουμε π.χ. γιατί ο Van Gogh ήθελε να αποτυπώνει τον ήλιο στους πίνακές του ενώ τον είχε κάθε μέρα πάνω από το κεφάλι του.
Κάθε κοινωνία, σε κάθε εποχή άφηνε πίσω της μηνύματα που σχετίζονται με το πεδίο των τεχνών και του λόγου. Μέχρι σήμερα φτάνουν στα χέρια μας σκέψεις και συναισθήματα ανθρώπων που έζησαν εκατοντάδες χρόνια πριν. Επίσης το ¨χάρισμα¨ αυτό της δημιουργικότητας δεν ανήκει σε κάποια ιδιαίτερη τάξη. Η ανάγκη αυτή είναι διαχρονική και διαταξική, οδηγώντας στο συμπέρασμα πως κατά κάποιο τρόπο είναι έμφυτη στον άνθρωπο. Φυσικά χωρίς αυτό να σημαίνει πως η ποιότητα και οι αξίες είναι κοινές από όπου κι αν προέρχονται ή συγκρίσιμες με τις ίδιες παραμέτρους.
Σε ένα επόμενο επίπεδο, γειωμένο στο παρόν των ανθρώπινων συμπεριφορών και σχέσεων, την ανάγκη για έκφραση ακολουθεί η πράξη της επικοινωνίας. Τα τραγούδια γράφονται για να τα τραγουδούν περισσότεροι από ένα άτομο, τα ποιήματα, το θέατρο, οι πίνακες ζωγραφικής, τα γλυπτά ή τα ξυλόγλυπτα έργα, δημιουργούν ένα πεδίο υποβολής των αισθήσεων, έτσι ώστε να τα απολαμβάνουν και άλλοι πέραν από αυτούς που τα παράγουν. Με τον ένα ή τον άλλον τρόπο όλες οι μορφές έκφρασης υπάρχουν για να αλληλεπιδρούμε, για να τις μοιραζόμαστε, υπονοώντας έτσι την συλλογική διάσταση αυτού που θα ονομάζαμε ¨ψυχαγωγία¨. Είναι μια μορφή καλλιέργειας και ανάπτυξης του συναισθηματικού κόσμου των ανθρώπων , της διάνοιας και της φαντασίας τους. Τέλος είναι σημαντικό να μην διαχωρίζουμε αυτή την κατάσταση της ανθρώπινης συμπεριφοράς από τα πλαίσια στα οποία αναπτύσσεται και από τις κοινωνικές συνθήκες στις οποίες εντάσσεται.